Kartelvorming rondom autodemontage legt zwakke plek bloot
Zestien grote autofabrikanten en een Europese brancheorganisatie zijn op de vingers getikt vanwege jarenlang kartelgedrag rondom de recycling van afgedankte auto’s. Ze maakten onderling afspraken die de markt voor autodemontage jarenlang kunstmatig beïnvloedden.
Het ging vooral om het beperken van vergoedingen aan demontagebedrijven. Deze bedrijven haalden waardevolle materialen uit oude voertuigen, zoals staal en kunststof, maar kregen daar vaak niets of nauwelijks iets voor terug. De fabrikanten spraken onderling af dat er geen vergoeding hoefde te worden betaald, waardoor er oneerlijke concurrentie ontstond.
Milieutransparantie bewust beperkt
Ook opvallend: de betrokken partijen besloten gezamenlijk om geen informatie te delen over hoeveel procent van een auto daadwerkelijk recyclebaar was. Dat klinkt misschien technisch, maar het heeft grote gevolgen. Door die informatie achter te houden, konden consumenten niet zien welke merken of modellen het meest milieuvriendelijk waren – en hadden fabrikanten dus minder reden om te investeren in écht duurzame ontwerpen.
Met deze strategie bleef de lat op het minimale wettelijke niveau liggen, terwijl verdere innovaties op het gebied van recyclebaarheid werden afgeremd.
Honderden miljoenen aan boetes
De totale boetes lopen op tot bijna een half miljard euro. De hoogte van de boetes varieert per fabrikant, afhankelijk van hun rol in het kartel en hun bereidheid om mee te werken aan het onderzoek. Sommige partijen kwamen er relatief gunstig vanaf door open kaart te spelen of het kartel zelfs als eerste aan te kaarten.
De fabrikant met de hoogste boete kreeg ruim 120 miljoen euro opgelegd. Andere merken zagen hun boetes deels verlaagd omdat ze meewerkten of zelf informatie aanleverden.
Wat betekent dit voor de markt?
Deze zaak werpt een scherp licht op een onderbelicht deel van de autosector: de keten ná verkoop. Terwijl er volop wordt geïnnoveerd op het gebied van elektrische aandrijving, software en veiligheid, blijkt duurzaamheid aan het einde van de levenscyclus van de auto nog steeds een gevoelig en strategisch onderwerp.
Voor consumenten is dit opnieuw een reminder om verder te kijken dan het verbruik of de actieradius. En voor autofabrikanten is het een wake-upcall: transparantie en eerlijke concurrentie zijn niet optioneel, maar essentieel.
